04.02.2020.

PROSTORNO-POLITIČKE I MEMORIJALNE INFRASTRUKTURE SFRJ

Dva eseja

Publisher: Rosa-Luxemburg-Stiftung Southeast Europe, Beograd 2019.

download publication

«U prvom delu studije se predstavlja istorijski prikaz posleratne reforme sistema teritorijalno-političke uprave i politike izgradnje komunalnog sistema kao razvojne baze samoupravnog društva u socijalističkoj Jugoslaviji. Tematizuje se opšti pravno-politički i ekonomski okvir na kome su zasnivane posleratne projekcije razvojnih politika i planovi sveukupne restrukturacije društveno-političkog i privrednog sistema socijalističke Jugoslavije, uključujući domen prostornog razvoja zemlje i teritorijalno-administrativne reforme sistema državne uprave. Budući da je model integralnog razvoja prostorno-fizičke dimenzije samoupravnih društvenih odnosa, naporedo s reorganizacijom teritorijalno-političkog sistema lokalne samouprave, od početka koncipiran i praktično implementiran kao funkcionalan segment sveukupne politike korenitih promena postojećeg društveno-političkog uređenja — ovaj deo studije bavi se analizom normativnih (idejno-politička dimenzija) i institucionalnih okvira (formalno-pravni i ekonomsko-politički aspekti) planiranja razvoja sistema teritorijalno-administrativne samouprave u posleratnoj Jugoslaviji.»

[…]

«Kao istorijsko svedočanstvo o najvažnijim događajima, mestima i ličnostima revolucionarne borbe jugoslovenskih naroda za oslobođenje od naci-fašizma i sistema evropskog kolonijalizma te kao još uvek snažan i po istorijske gubitnike tog oslobodilačkog rata opasan politički simbol, memorijalno nasleđe NOB-a danas predstavlja jedan od najznačajnijih segmenata celokupnog istorijskog i simboličkog nasleđa socijalističke Jugoslavije i, u isto vreme, univerzalne svetsko-istorijske borbe protiv ideologije mržnje koja nastoji opravdati restauraciju sistema vlasti čoveka nad čovekom. Upravo ova istorijski nepobitna činjenica i slobodarska tradicija danas se nastoji sistematski prikriti, revidirati, kriminalizovati, a u značajnom broju slučajeva i fizički poništiti, u interesu obnavljanja ancien régimea od kojeg su se jugoslovenski narodi istorijski emancipovali tokom svoje antifašističke, antikolonijalne i antikapitalističke borbe za vreme Drugog svetskog rata. Značaj reartikulacije istorijskog nasleđa SFRJ i reafirmacije memorijalne kulture NOB-a danas je dodatno aktuelizovan snažnim talasom istorijskog revizionizma koji se ispoljava u različitim formama ideološko-političkog revidiranja celokupnog istorijskog nasleđa emancipatorskog projekta jugoslovenskog samoupravnog socijalizma, uključujući i revalorizaciju memorijalnog nasleđa NOB-a, u funkciji procesa restauracije i konsolidacije kapitalističkih društvenih odnosa u zemljama-naslednicama SFRJ. Štaviše, u składu sa sistemskim imperativima procesa kapitalističke restauracije, istorijsko nasleđe memorijalne kulture NOB-a je predstavljalo jedan od najvažnijih objekata istorijskog revizionizma, budući jednim od ključnih segmenata ostataka materijalne kulture i simboličkog nasleđa celokupnog sistema društvenog samoupravljanja u socijalističkoj Jugoslaviji.
Budući da se svaki govor o istorijskoj prošlosti po pravilu uspostavlja kao ideološko-politički dispozitiv u funkciji rekonfiguracije aktualiteta društveno-političkih odnosa, neophodno je problematizovati konkretne efekte procedura istorizacije u sadašnjem trenutku, pogotovo u aktuelnoj situaciji dominacije diskursa istorijskog revizionizma. U tom smislu, reafirmacija realnog istorijskog značaja memorijalnog nasleđa NOB-a pre svega podrazumeva analizu narativne strukture diskursa istorijskog revizionizma i institucionalnih mehanizama njegove proizvodnje te ukazivanje na konkretne interese njegovih aktera. Otud je neophodna analiza aktuelnih procesa, politika, formi ispoljavanja i konkretnih nosilaca diskursa istorijskog revizionizma, uključujući I opšti okvir istraživanja sistemskih promena nadležnih institucija, ali takođe i postjugoslovenskih društava u celini. Stoga će analiza istorijsko-političkog značaja i simboličkog značenja memorijalnog nasleđa NOB-a uzimati u obzir različite dimenzije i funkcije njegove istorijske egzistencije.»

Tags: Alternative, Economy, Istorija, Kultura, Revizionizam, Socijalizam

28.01.2022.
|
Rosa Luxemburg Stiftung
HOUSING POLICIES IN THE SERVICE OF SOCIAL AND SPATIAL (IN)EQUALITY
Author: Iva Marčetić
The book deals with distinctive periods of housing policy and mechanisms of their implementation, as well as their impact on the territory of cities in Croatia from the socialist to the present period.
09.12.2021.
|
Rosa Luxemburg Stiftung
DOCUMENTING HUMAN RIGHTS VIOLATION ON THE SERBIAN-CROATIAN BORDER
Author: Nikola Kovačević
The guidelines aim to improve documenting of and reporting on harmful border practices and human rights violations committed at the border between Serbia and Croatia.
05.07.2021.
|
Rosa Luxemburg Stiftung
AKTIVISTIČKA ESTETIKA
Autor: Igor Štiks
U Aktivističkoj estetici Igor Štiks analizira performanse, predstave, simbole, filmove, tekstove, murale, instalacije, javna okupljanja i akcije vezane uz ideale i borbe nove postjugoslovenske levice.

Publication

28.01.2022.

09.12.2021.

05.07.2021.