Bilans stanja
Već dve i po decenije tranzicija predstavlja jedan od najrasprostranjenijih pojmova kojim se pokušava opisati i objasniti politički, ekonomski i socijalni kontekst nekada socijalističkih zemalja Centralne, Istočne i Jugoistočne Evrope. Raspad Jugoslavije i nestanak socijalizma doneli su novu neizvesnost i nesigurnost u živote stanovništva ovih prostora. Postojala je potreba za definisanjem nastalog stanja, a dominantno shvatanje društveno-ekonomskog razvoja „postsocijalističkih”
društava, koje se izgrađivalo kroz tranzicioni diskurs, mogli bismo, uz pretnju redukcije koju sa sobom nose ovakve vrste generalizacija, sumirati na sledeći način:
Nakon sloma socijalizma u zemljama Istočne Evrope usledio je period strukturnog prilagođavanja - političkog, ekonomskog i vrednosnog - ovih društava za uključivanje u tokove globalnog kapitalističkog sistema. Ovaj period nazvan je periodom
tranzicije.
Ovakav model tumačenja tranzicije konstruisan je u okvirima diskurzivnog polja teorija modernizacije, čime se kretanje društva od socijalizma ka kapitalizmu nekritički sagledava kao neophodni preduslov ekonomskog razvoja i opštedruštvenog
napretka.